Թեման․Ներքին էներգիա:Ջերմահաղորդականություն:Կոնվեկցիա:Ճառագայթային ջերմափոխանակում:

Դասարանում քննարկվող հարցեր.

Ինչ է ներքին էներգիան,որոնք են փոփոխման եղանակները

1.Նկարագրել ջերմահաղորդականության երևույթը <<ցուցադրող>> փորձը:
Սառույցը և տաքացված գնդիկները, երբ իրար հպենք, կտեսնենք, որ սառույցի ջերմաստիճանը բարձրանում է ստիպելով իրեն հալվել, իսկ տաքացված գնդիկը սառչում է:

2.Բացատրել,թե ինչպես է ջերմահաղորդումն իրականացվում մոլեկուլների քաոսային
շարժմամբ և փոխազդեցությամբ:
Գազերում մոլեկուլները իրարից ավեի հեռու են, քան պինդ նյութերում, այսինքն ջերմահաղորդումը գազերում ավելի դանդաղ է քան պինդ նյութերում։ Նյութերը՝ տաք և սառը իրար հպվելիս մեկը մյուսին է փոխանցում իր էներգիան։

3.Թվարկել լավ և վատ ջերմահաղորդիչ նյութեր
Լավ ջերմահաղորդիչ է մետաղը, իսկ վատ ջերմահաղորդիչ է հեղուկը։

4.Ինչու է օդը վատ ջերմահաղորդիչ
Պատուհանի կրկնակի ապակիները՛ բաժանված օդի շերտով չեն թողնում ջերմությունը դուրս գա: 

5.Ինչ կիրառություններ ունեն վատ ջերմահաղորդիչները
Ցածր ջերմահաղորդակիչները օգտագործվում են, որպես ջերմամեկուսիչներ:

6.Ջերմահաղորդման որ եղանակն են անվանում կոնվեկցիա
Կոնվեկցիա են անվանում հեղուկի կամ գազի հոսանքների միջոցով կատարվող ջերմահաղորդումը, որը հետևանք է հեղուկի կամ գազի շերտերի անհավասարաչափ տաքացման:

7.Որն է կոնվեկցիայի և ջերմահաղորդականության երևույթի հիմնական տարբերությունը:
Ջերմահաղորդականության ժամանակ հեղուկի կամ գազի շերտերը հավասարաչափ են տաքացվում, իսկ կոնվեկցիայի ժամանակ անհավասարաչափ:

8.Ինչպես է գոյանում ամպը:
Արևը տաքացնում է գետինը, միաժամանակ տաքացնելով մթնոլորտային շերտը: Այդ օդի զանգվածը բարձրանում է վեր, օդը սկսում է սառել և գոյանում է ամպ:

9.Ինչպես է առաջանում քամին:
Քամի առաջանում է, երբ տաք և սառը օդերը խառնվում են միմյանց հետ։

10.Ինչու են հեղուկները և գազերը տաքացնում ներքևից:
Որպեսզի արագացնեն կոնվեկցիան, և այն գոլորշանա դեպի վերև:

11.Հնարավոր է արդյոք կոնվեկցիան պինդ մարմիններում:Ինչու
Ոչ, քանի որ պինդ մարմինները չունեն գոլորշիանալու հատկություն:

12.Ջերմահաղորդման որ տեսակն են անվանում ճառագայթային ջերմափոխանակում:Բերել  օրինակներ:

13.Որ մարմինն է ավելի լավ կլանում ջերմային ջառագայթումը՝սև,թե սպիտակ:Բերել մի քանի օրինակներ: 

Տնային աշխատանք, հայոց լեզու

• Կընտրես որևէ տեքստ։
• Կմգեցնես կետադրական նշանները։
• Հերթով կբացատրես յուրաքանչյուր նշանի կիրառության պատճառը։

Հունաստանը պետություն է Եվրոպայի հարավ-արևելքում. ընդգրկում է բուն Բալկանյան թերակղզու հարավային մասը և հարակից ավելի քան 100 կղզիներ, որոնք միասին կազմում են երկրի տարածքի 1/5-ը: Խոշոր կղզիներն են Կրետեն, Եվբեան, Հռոդոսը, Լեսբոսը: Հունաստանի ափերը ողողում են Եգեյան, Հոնիական և Միջերկրական ծովերի ջրերը: Ափերը խիստ կտրտված են, ափագծի երկարությունն ավելի քան 15 հզ. կմ է: 

Այստեղ ծովի մեջ են մխրճվում Խալկեդոնիա, Աթթիկա և Պելեպոնես թերակղզիները: Վերջինս ամենախոշորն է. զբաղեցնում է Հունաստանի տարածքի 1/7-ը:

Ժողովրդական ավանդությունը պատմում է, որ երբ Աստված արարեց աշխարհը, վերջին բուռ քարը ծովը նետեց, և առաջացավ Հունաստանը՝ լեռնոտ ու քարքարոտ այդ երկիրը: Լեռներն ու սարահարթերը զբաղեցնում են երկրի տարածքի շուրջ 2/3-ը: Եգեյան ծովի երկայնքով ձգվում են մի քանի փոքր դաշտավայրեր Ստորին Թրակյան, Սալոնիկի, Թեսալյան: Ամենամեծ լեռնային համակարգը Պինդոսն է: Գերակշռում են միջին բարձրության լեռները, ամենաբարձր կետը Օլիմպոսն է 2911 մ: 

Հանրահաշիվ, երկրաչափություն, ինքնաստուգում

1 – 18 առաջադրանքների ճիշտ պատասխանը վերցնել շրջանակի մեջ:

Գտնել ամենափոքր եռանիշ թիվը, որը թվանշանների գրառման մեջ ցանկացած
տեղափոխության դեպքում չի փոխվի:
1) 999
2) 111
3) 100
4) 900

2,15-ը մեծացնել 100 անգամ:
1) 21,5
2) 0,215
3) 215
4) 102,15

x -ի ո՞ր արժեքի դեպքում է 13 * x արտահայտության արժեքը պարզ թիվ:
1) 1
2) 2
3) 3
4) 4

Քանի՞ րոպե է 2 1/4 ժ-ը:
1) 215ր
2) 135ր
3) 265ր
4) 165ր

Ի՞նչ թվանշան պետք է գրված լինի *-ի փոխարեն, որպեսզի 15*6 քառանիշ թիվը բաժանվի 4-ի:
1) 2
2) 4
3) 5
4) 6

Դասարանի 25 աշակերտներից 15-ը աղջիկներ են: Աշակերտների քանի՞ տոկոսն են
կազմում աղջիկները:
1) 40 %
2)500/3 %
3) 60 %
4)15/4 %

Գտնել x թիվը, եթե {x 1}◡{x+2}={2;3}
1) 0
2) 1
3) 2
4) 3

Գտնել x2-x-2 քառակուսային եռանդամի արմատները:
1) {1;- 2}
2) {-1; 2}
3) {-1; -2}
4) {1; 2}

25x²-36 արտահայտությունը վերլուծել արտադրիչների
1) (x+6)(x-6)
2) (x+6)(x+6)
3) (5x+6)(5x-6)
4) (5x+6)(5x+6)

Ո՞ր կետում է y=-3x+2 ֆունկցիան հատում օրդինատների առանցքը:
1) (2;0)
2) (0; 1,5)
3) (0;2)
4) (1,5; 0)

Ավստրալիա

Դասի հղումը 

1. Նշել Ավստրալիա Ափերը ողողող ջրային ավազանները:
   Հյուսիսային և արևելյան ափերը ողողվում են  Խաղաղ օվկիանոսում՝ Արաֆուրյան, Մարջանների, Թասմանյան, Թիմորի ծովերով։ Արևմտյան և հարավային ափերը՝ հնդկական օվկիանոսով։
   
2. Բնութագրեք Ավստրալիայի աշխարհագրական դիրքը:
   Ավստրալիան միակ երկիրն է, որը զբաղեցնում է մի ամբողջ մայրցամաք։
   Ընդերքը հարուստ է՝ ոսկու, ուրանի, երկաթի, անագի, պղնձի և բազմամետաղների պաշարներով։ Կլիման տաք և չոր է, որի պատճառով տարածքը ոռոգման կարիք ունի։
3. Որո՞նք են Ավստրալիա զարգացման նախադրյալները: 
   Զարգացման նախադրյալներն են՝ անտառները, հողերը, ջրային ավազները, բնական ռեսուրսները, օգտակար հանածոները։
   
4. Ավստրալիայի և Կանադայի նմանությունները։
   Երկու տեղում էլ կլիման բարենպաստ չի մարդու կյանքի համար։
   Խոսում են անգլերեն։
   Խոշոր քաղաքներ են գտնվում են ծովի մոտ։
   Եղել են Բրիտանիայի գաղութ։
   Առանձնացված են աշխարհից։
   Հարուստ են ռեսուրսներով։
   

Տնային աշխատանք, հայոց լեզու

Ստեղծագործում ենք:

• Ինչ ստացա ուսումնական տարվանից
• Սպասում
• Անսպասելի հանդիպում
• Երազանքների ճամբարը
• Այս տարվա գարունը
• այլ

Անցած տարվա դպրոցի ճամբարը հետաքրքիր էր, բայց շատ ժամանակ մենք ոչինչ չէինք անում և այդ պատճառով ինձ այդքան էլ հետաքրքիր չէր այդ ժամերին։
Հուսով եմ այս ամառային ճամբարը շատ ավելի լավը կլինի նախորդից։ Այս ամառ ես շատ կցանկանամ գնալ քաղաքից դուրս տեղեր։ Օրինակ՝ Դիլիջան, Ջերմուկ, Ծաղկաձոր և այլն։ Չեմ ցանկանա այցելել անհետաքրքիր վայրեր, որտեղ մեկ օրով ենք գնալու։
Ինձ համար շատ լավ կլինի, եթե մենք գնանք լողավազան, գիշերային ճամփորդությունների կցանկանամ գնալ և այլն։
Հուսով եմ այս ամռանը մենք ձանձրալի օր, ժամ չենք ունենա և կանցկացնենք այն և ուսումնական և զվարճալի։

Դասարանական աշխատանք, կենսաբանություն | Կիստիկ ֆիբրոզ

Ժառանգական հիվանդություն

Կիստիկ ֆիբրոզը ժառանգական հիվանդություն է, որը ազդում է թոքերի ֆունկցիոնալության վրա, թեեւ դա վնասում է նաեւ մարսողական համակարգին եւ մարմնի այլ օրգաններին: Գենետիկական սխալի պատճառով տուժածների լորձաթաղանթները սովորականից ավելի հաստ և կպչուն են ՝ պատճառելով, որ ծորանները քսելու փոխարեն դրանք կուտակվում են թոքերում և այլ շրջաններում:

Ախտանիշները կախված են նրանից, թե որքանով է ազդում լորձաթաղանթի արտադրությունը, և ժամանակի ընթացքում կարող են լավանալ կամ վատթարանալ: Հիմնական ախտանշանները պայմանավորված են կպչուն լորձի պատճառով շնչուղիների խցանումից և հետևյալն են.

• Շնչառություն
• Մշտական ​​հազ
• Լորձ
• Շնչառության ժամանակ շնչահեղձություն
• Թոքերի հաճախակի վարակներ
• Քթի գերբնակվածություն
• Շատ աղի քրտինք
• Մարզվելու դժվարություն
• Աղիքային խանգարումներ
• Աճող խնդիրներ
• Փորկապություն

Հաշվետվություն, մաթեմ․ բ․

1. Քանի՞ աշխատանք է կատարված և տեղադրված բլոգիդ Մաթեմատիկա բաժնում, ո՞ր թեմաների շրջանակներում։
   Ես իմ բլոգում ունեմ 10 նյութ։
   
2. Ո՞ր ամիսների ֆլեշմոբերին ես մասնակցել․ թվարկել, տեղադրել հղումը, եթե առկա է բլոգում։
   Ձոն ստուգատես
   Մի մաթեմատիկոսի պատմություն
   Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր, սովորողների քանակ
   
3. Տեղադրիր առարկայի շրջանակներում կատարածդ աշխատանքների/ նախագծերի հղումները։
   Դասարանական աշխատանք, մաթեմ բ․
   Ձոն ստուգատես
   Մի մաթեմատիկոսի պատմություն
   Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր, սովորողների քանակ
   
4. Որո՞նք են բացթողումներդ։
   Բաց թողումներ ունեմ։
   
5. Ի՞նչ ժամկետում ես պատկերացնում և պատրաստվում կատարել բաց թողնված աշխատանքները։
   22․5․2022
   
6. Այս ուս-տարվա ընթացքից քեզ հայտնի ի՞նչ մաթեմատիկական թեմայով ես ցանկանում կատարել որևէ նախագիծ։
   Տրամաբանական խնդիրներ։
   
7. Ինչպիսի՞ն կլինի քո մասնակցությունը առարկայի շրջանակներում հաջորդ ուսումնական շրջանում։
   Ավելի ակտիվ կլինեմ դասերի ժամանակ։
   
8. Ինչպե՞ս/նաև թվանշանով/ կգնահատես առարկայի շրջանակներում այս ուս-տարվա կատարածդ աշխատանքը։
   8-9

1. Տեքստը փոխադրի՛ր իբրև զրույց:

Ո՞վ է հայտնագործել պաղպաղակը:

—Հայտնի է, որ Սիցիլիան նվաճած արաբները տասնմեկերորդ դարում մի հետաքրքիր ուտելիք էին պատրաստում. թռչնի ձվի պարունակությունը դատարկում էին, դատարկ կճեպի մեջ համեմված ջուր լցնում և մի գիշեր թողնում ձյան մեջ:
—Հին հռոմեացիները նույնպես ունեցել են իրենց սառն աղանդերը, հանում էին դեղձի միջուկը և փոխարենը` մեջը սառույցի կտորներ լցնում: Առաջնությունը սակայն հին չինացիներին է պատկանում:
—Նրանք հռոմեացիներից դեռ շատ առաջ, որպես սառն անուշեղեն, գործածել են ձյունը` լիմոնի, նարնջի կտորների ու նռան հատիկների հետ խառնած:
—Եվ ճիշտ են արել, դա շատ համով է:

2. Տեքստն ընդարձակ փոխադրի՛ր նկարագրություն, բնութագրում, վերաբերմունք արտահայտող բառեր, բառակապակցություններ կամ նախադասություններ ավելացնելով:

Բարձր սարի լանջից սառը ջուրը գոչգոչալով իջնում Էր: Մի հոգնած մարդ կուշտ խմեց, հովացավ, ասաց.

—Գեղեցիկ ձայնդ ականջ է տանում, չլիներ լավ չէ՞ր:
-Ինչ-ինչ-ի՞նչ,- զարմացավ սառը ջուրը:
-Տեսա՞ր,- պատասխանեց հոգնած մարդը,- գեղեցիկ ձայնդ խանգարեց, այդ խոսքս քեզ չհասավ:
-Հասա՛վ ու շա՛տ լավ հասավ, ո՛վ կարճամիտ,- ասաց սառը ջուրը:- Ամեն բան, որ շարժվում է, գեղեցիկ ձայն պիտի հանի:

3. Պատմություն հորինի՛ր, որն ավարտվի այսպես`
Այս պատմությունը ցույց է տալիս, որ հարազատ միջավայրից դուրս հայտնված մարդուն պետք է օգնել ու նեցուկ լինել, մինչև որ նոր տեղին հարմարվի:

Մի հարուստ ընտանիքից դուրս եկած աղջիկը, սովորում է դպրոցում, որտեղ նրան շատ սիրում են։ Այդ աղջիկը ունենում է շագանակագույն աչքեր, շագանակագույն մազեր։ Նաա լինում է շատ գեղեցիկ։ ԵՎ մի օր իր հայրը աշխատանքի պատճառով պետք է աշխատի արտասահմանում։ Նրա հայրը չի ցանկանում ընտանիքին թողնել և հեռանալ։ Այդ պատճառով վերցնում է նրանց իր հետ, բայց աղջիկը չի ցանկանում գալ, որովհետև նա իր երկրում ունենում է շատ ընկերներ և չի ցանկանում լքել նրանց։ Բայց նրա հայրը ստիպողաբար տանում է աղջկան և կնջը ասելով․
—Այնտեղ դու ավելի լավ ուսում կստանաս, նոր ընկերներ ձեռք կբերես։
ԵՎ այդպես նրանք գնում են իրենց հոր հետ։
Ահա եկավ այն պրը, երբ աղջիկը պետք է հաճախի նոր դպրոց։ Առաջին անգամ դասարան մտնելով, նոր դասարանի աղջիկները տեսնում են, որ նա շատ գեղեցիկ է և նախանձում են նրան, չեն ցանականում նրա հետ շփվել։ Նրանք սկսում են նրան ծաղրել և ասել, որ այս դպրոցը իր տեղը չէ։ Երբ արդեն ժամանակն է տուն վերադառնալու իր դասարանի աղջիկները կանգնեցնում են նրան և սկսում նրան ծաղրել։
Նրանք սկսեում են աղջկա վրա ջուր թափել, իսկ աղջիկը լինում է շատ միմիտ և չի կարողանում պաշտպանել ինքն իրեն։ Բայց այդ ժամանակ նրանց մոտ գալիս է մի աղջիկ և պաշտմանում նրան։ Նա տանում է աղջկան և իր պիդջակով ծածկում, որպեսզի նա չմրսի։ Այդպես նրանք ընկերանում են և աղջիկը շատ ուրախ է լինում, որ ունենում է այդպիսի ընկերուհի։ Այդպես էլ նա ամեն օր շատ ուրախ տրամադրությամբ գնում է դպրոց, որպեսզի տեսնի իր ընկերուհուն։
Այդպես շարունակվում է եկ ամիս և պարզվում է, որ իր ընկերուհին դուրս է գալիս այդ դպրոցից և գնում ուրիշ երկիր։ Այդ լուրը լսելով նա շատ է նեղվում և չի գնում դպրոց մեկ շաբաթ։ Երբ արդեն նա գնում է տեսնում է իր դասընկերուհիներին, որոնք նրան ասում են, որ նա նորից մնաց մենակ և նրան էլ ոչ ոք չի օգնի։ Նրանք ամեն օր դասերից հետո ծաղրում են աղջկան, որ աղջիկը սկսում է ունենալ հոգեկան խնդիրներ և նա չի ցանկանում այդ դպրոցում սովորել, իսկ իր հայրը ասում է, որ նա պետք է այդ դպրոցում սովորի։ Այդպես անցնում է մեկ տարի, երկու տարի։ Եվ աղջիկը չի դիմանում և որոշում է ինքնասպան լինել։ Նա երեկոյան չի գնում տուն այլ գնում է դպրոցի տանիք։ Այդ ժամանակ ներքևից նրան նկատում են այն աղջիկները, որորնք նրան ծաղրում էին։ Նրանք շատ վախեցած էին լինում և միանգամից բարձրանում են նրա մոտ, իսկ աղջիկը նկատում է նրանց և չի ցանկանում խոսել նրանց հետ որոշում է, որ պետք է ինքնասպան լինի, երբ նա արդեն ցանկանում է ցատկել, այդ աղջիկներից մեկը հասնում է և թույլ չի տալիս, որ նա ինքնասպան լինի։
Հաջորդ օրը աղջիկը շատ տխուր է լինում, իսկ այն աղջիկը, որ նրան փրկել է
Թերի

Արտաթորության համակարգ, երիկամների կառուցվածքը և ֆունկցիան։

Արտազատական համակարգի օրգաններն են երիկամները և միզուղիները՝ միզածորանները, միզապարկը, միզուկը։ Երիկամները զույգ են՝ տեղակայված են որովայնի խոռոչում, ողնաշարի աջ և ձախ կողմերում, գոտկատեղի մակարդակում։ Աջ երիկամը կես ողի չափով ցածր է ձախից։ Երիկամն ունի դրսային՝ կոր և միջային՝ գոգ եզրեր։ Միջային մասում գտնվում է երիկամի դրունքը, որով մտնում են զարկերակը, նյարդերը, դուրս են գալիս միզածորանը, երակը, ավշային անոթները։ Երիկամներն արտաքինից ծածկված են շարակցական հյուսվածքից կազմված պատյանով, որը նրանց պահում է անշարժ վիճակում։ Երիկամները լոբաձև են, նրանց երկարությունը 10-12 սմ է, իսկ լայնությունը՝ 5-6 սմ, զանգվածը ոչ ավելի, քան 200 գ։ Երիկամների ներս ընկած կողմից դուրս են գալիս միզածորանները, որոնք կոնքի խոռոչում մտնում են հաստ մկանապատերով օրգանի՝ մեջ։

Արտազատության օրգանների հիգենիան գոռծառույթների համալիր է, որոնց նպատակն է արտազատության օրգանների հիգենայի պահպանումը։ Արտազատության օրգանների հիգենիան սուր (կծու, թթու, աղի) բնույթի սննդանյութերի օգտագործումը բացասաբար է ազդում երիկամների, հատկապես նեֆրոնների կառուցվածքի և գործառույթի վրա։ Սննդային թունավորումները կազմափոխում, քայքայում են երիկամի բջիջները, որի հետևանքով խանգարվում է երկրորդային մեզի առաջացումը, և օևրգանիզմը կորցնում է մեծ քանակությամբ ջուր, ամինաթթուներ, գլյուկոզ և այլ անհրաժեշտ նյութեր։ Վատ մշակված սննդամթերքներում, հատկապես, երբ այն երկար ժամանակ պահվում է տաք պայմաններում, արագորեն բազմանում են մանրէներ և երիկամներում բորբոքային ներևույթների պատճառ դառնում։ Բորբոքված տեղամասերում միզուղիների ահարթ մակերփսին առաջանում են միզաքարեր, որոնք խանգարում են միզարձակումը և առաջացնում սուր, նոպայաձև ցավեր։ Երիկամների կառուցվածքի և գործառույթի վրա խիստ վնասակար ազդեցություն կարող են թողել նաև սնդիկթ, կապարը, նավթալինը. որոնք մարսված սննդանյութերի հետ աղիներից անցնում են արյան մեջ և խաթարում նրանցում ընթացող գործընթացները։

Դասարանական և տնային աշխատանք, երկրաչափություն

Առաջադրանքներ՝ 389, 390, 391

ա) AC=√AB²-BC²=√289-64=225=15
sin = <A=BC/AB=8/17
cos = <A=AC/BC=15/17
tan = <A=BC/AC=8/15

բ) AB=√AC²-BC²=√289+441=√730
sin = <A=BC/AB=21/√730
cos = <A=AC=AB=17/√730
tan = <A=BC/AC=21/17

դ) BC=√AB²-AC²=√625-576=√49=7
sin = <A=BC/AB=7/25
cos = <A=AC/AB=24/25
tan = <A=BC/AC=7/24

ա) sin a=√1-cos²a=√1-1/4=√3/2
cos a=1/2
sin a=√3/2
tan a=sin a/cos a=√3